Kultura zjada strategię na śniadanie – to słynne słowa badacza organizacji Petera Druckera. Pozostaje pytanie, , jak „ona” to robi? Jaka jest relacja biznesu i kultury z punktu widzenia antropologii kulturowej?
Oto moja lista odpowiedzi na to pytanie:
1. Kultura jest jak zaprogramowanie umysłu. Ma kluczowy wpływ na to, jak robimy biznes, jak negocjujemy i co uznajemy za wygraną. Przykładowo, wymarzony lider – ikona amerykańskiego biznesu to relatywnie młody mężczyzna, który tak jak Rockefeller zaczął od niskiego stanowiska np. recepcjonisty. Najlepiej jeśli poza zarabianiem miliardów dla swojej firmy (najlepiej własnej), jest także gwiazdą TV, trochę jak męski bohater 50 Twarzy Greya albo wiecznie młody i opalony Donald Trump. W Japonii bycie liderem- gwiazdą wykracza poza kulturowy kod, skromność to jedna z najważniejszych cech menedżera.
2. Różnice kulturowe występują nie tylko między osobami odmiennych narodowości. Przykładowo, współpraca w ramach spółki może nie udać się, bo partnerzy biznesowi mają całkowicie inne poglądy na to, czym jest przywództwo i współpraca, a te poglądy kształtuje właśnie otoczenie kulturowe. Naukowcy zauważają też wpływ różnic międzypokoleniowych, subkultur zawodowych, kultur lokalnych, czy wyznawanej religii.
3. Kultura jest kluczem do tego, jak motywować pracowników i budować zgrane zespoły. Przykładowo, jeśli zespoły te tworzą Skandynawowie, ich wartości będą inne niż Polaków. Ci pierwsi będą cenić bardzo czas wolny, poza pracą. Polacy, szczególnie z pokolenia X, bardziej docenią świetne zarobki i awans. Kolejne tematy to feedback i rozwiązywanie konfliktów w grupie.
4. Kultura ma kluczowy wpływ na równościowe lub nie traktowanie kobiet i mężczyzn, łącznie z tym jak definiowana jest ta równość. Dla jednych wartością może to być szybki powrót do pracy kobiety po urodzeniu dziecka (tak często widziane jest to np. w krajach anglosaskich), w Polsce za równouprawnienie raczej uzna się możliwość pozostania w domu z dzieckiem (urlop macierzyński).
5. Współczesna psychologia oraz coaching niemal w całości są produktem amerykańskiego sposobu myślenia. W dobie rozwoju psychologii międzykulturowej, wiele „faktów” odkrytych przez amerykańskich psychologów w ich kraju, uznawanych za ogólnoludzkie, jest w psychologii kwestionowanych. Dotyczy to chociażby kultury asertywności czy teorii dyzonansu poznawczego.
6. Uświadomienie sobie wpływu kultury na siebie i na inne osoby ma moc zmieniania rzeczywistości, rozwija empatię dla ludzi, którzy myślą i zachowują się inaczej, wzbogaca nas i pozwala spojrzeć poza własne kulturowe ograniczenia.