Istota ludzka jest pełna sprzeczności i choć brzmi to może niewiarygodnie, wiele osób rozwija skomplikowane wzorce zachowań, by… nie osiągnąć celu. Dzieje się tak, gdy gdzieś w zakamarkach naszej podświadomości czujemy się niepewni wyniku naszych działań, np. wyniku egzaminów, efektów rozmowy o pracę czy nawet pracy nad realizacją największych marzeń. Okazuje się, że dla naszej psychiki znacznie ważniejsze od osiągnięcia celu bywa zachowanie dobrego mniemania o sobie, wysokiej samooceny.
Tak! Dobrze czytacie – mówimy o takim zachowaniu, postępowaniu, myśleniu a nawet odczuciach, które pozwolą nam w obliczu klęski zwalić winę na czynnik zewnętrzny, czy choć częściowo niezależny od nas. Oczywiście, strategie te rozwijamy nie w pełni świadomie, niejako mimo woli.
Poniżej przedstawiam najważniejsze strategie samoutrudniające. Sprawdźcie czy rozpoznajecie swoje postępowanie w którejś z nich:
STRATEGIE BEHAWIORALNE (ZACHOWANIE)
1. Zażywanie środków farmakologicznych – tabletki nasenne, uspokajające i inne, które mogą utrudnić wykonanie zadania.
2. Spożywanie alkoholu, narkotyków,– jak pokazały badania, strategia ta stosowana jest chętnie przez studentów przed egzaminami, szczególnie przez mężczyzn. Jak nie zdadzą, zawsze mogą powiedzieć, że to z powodu kaca.
3. Niewkładanie wysiłku w zadanie. Wtedy zawsze można powiedzieć, że nam się nie chciało.
4. Odkładanie na ostatnią chwilę/prokrastynacja – wtedy zawsze można sobie wytłumaczyć, że zabrakło czasu, by zrobić coś naprawdę dobrze.
5. Wybór bardzo trudnego zadania – świadomość tego, że zadanie przekracza nasze możliwości, w wypadku porażki zabezpiecza nasze ego przed spadkiem samooceny.
6. Uczynienie zadania trudniejszym.
7. Wybór nieodpowiedniego partnera – wtedy niepowodzenie związku można wytłumaczyć sobie właśnie złym doborem, pechem.
8. Zaangażowanie altruistyczne. – Jak pokazują badania amerykańskie, przed egzaminami na studiach, zaangażowanie w pomoc starszym osobom rośnie!
9. Ułatwienie zadania rywalowi, np. w rozgrywce szachowej.
STRATEGIE NIEBEHAWIORALNE
1. Nasilenie symptomów lęku, ataki paniki przed ważnym wydarzeniem.
2. Hipochondria – ucieczka w objawy psychosomatyczne, np. ból brzucha tak mocny, że uniemożliwia pisanie egzaminu.
3. Skarżenie się na traumatyczne zdarzenia.
4. Nieśmiałość.
5. Depresyjność. – wbrew pozorom negatywne nastawienie to też strategia, która pozwala nam usprawiedliwić porażkę.
6. Intruzywne myśli.
7. Otyłość – nadwaga jest częstym sposobem na wytłumaczenie np. niepowodzenia rozmowy kwalifikacyjnej.
8. Wiara, żę świat jest niesprawiedliwy.
O ile strategie samoutrudniające mają pewien aspekt pozytywny – obronę naszego dobrego mniemania o sobie – de facto utrudniają, czy wręcz uniemożliwiają wielu osobom osiąganie wymarzonych celów – zawodowych czy prywatnych. Co więcej dezorientują – bo i nam samym jak i osobom z zewnątrz sugerują nieprawidłowe źródło niepowodzenia.
Warto też pamiętać, że to, co uznajemy czasem za naszą stałą cechę, np. nieśmiałość czy brak asertywności, można zmienić. Jak? Pomyśl o rozwoju osobistym, pracy nad sobą – coaching kariery to jedna z najwspanialszych metod pomagających uświadomić sobie, że Twoje myśli to nie Ty.
Jeśli uważasz, że ten artykuł jest wart polecenia, proszę polajkuj go, zapraszam Cię też do ustępniania go na mediach społecznościowych. Poniżej znajdziesz też link do innych artykułów mojego autorstwa.
aut. Katarzyna Szełemej-Pobożniak.
https://kasiaszelemej.pl
Share on facebook
Facebook
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn